Cynk jest pierwiastkiem wielozadaniowym zaangażowanym w wiele procesów biologicznych, dlatego jego niedobór wywołuje wiele procesów chorobowych. Cynk, zaraz po żelazie, jest najważniejszym minerałem obecnym w naszym organizmie. Występuje on w strukturze niemal 200 różnych enzymów, dlatego też niedobór tego składnika sprawia, że tkanki i narządy nie są w stanie pracować prawidłowo.
Rola cynku w organizmie:
* jest aktywatorem wielu enzymów – wpływa m.in. na syntezę DNA, RNA
i hormonów,
* bierze udział w przemianie białek, tłuszczów i węglowodanów,
* jest niezbędnym do prawidłowego wzrostu i rozwoju, zwłaszcza u dzieci,
* wywiera on korzystny wpływ na pracę układu immunologicznego (uczestniczy
w tworzeniu limfocytów T, jednych z najważniejszych komórek odpowiedzialnych za odporność),
* wspiera układ krwionośny przyczyniając się do regulacji ciśnienia krwi
i zapobiegania żylakom(stabilizuje pracę układu krążenia),
* bierze udział w mineralizacji kości (wspomaga leczenie reumatyzmu),
* wspiera działanie układu nerwowego (wspomaga leczenie schizofrenii i depresji),
* oddziałuje na procesy uczenia się i zapamiętywania,
* wpływa na odpowiednie funkcjonowanie narządów wewnętrznych, m.in. na trzustkę, dzięki czemu pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu insuliny,
* posiada korzystny wpływ na płodność. Udowodnione zostało bowiem korzystne działanie cynku na wytwarzanie spermy oraz ruchliwość plemników,
* wzmacnia włosy i paznokcie, przyspiesza gojenie się ran, a także skutecznie łagodzi wszelkie podrażnienia skóry,
* jest ważnym antyoksydantem, który chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników,
* jest niezbędny w utrzymaniu prawidłowej masy ciała,
* reguluje gospodarkę kwasowo-zasadową,
* odpowiada za metabolizm alkoholu oraz zmniejsza toksyczne działania metali ciężkich.
Objawy niedoboru cynku:
* u dzieci zahamowanie wzrostu, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego
i dojrzewania płciowego oraz nieprawidłowej funkcji gonad,
* zmiany łuszczyco podobne na skórze,
* rumieniowe zmiany na skórze,
* łysienie,
* choroby paznokci,
* spadek apetytu,
* biegunki,
* obniżona odporność na infekcje,
* zaburzenia pracy tarczycy,
* zaburzenia pracy wątroby,
* pogorszenie gojenia ran,
* obniżenie odporności,
* zaburzenia smaku i węchu,
* kurza ślepota,
* drażliwość, nerwowość i niepokój,
* ospałość,
* spadek apetytu,
* zmiany zachowania,
* zaburzenia psychiczne i emocjonalne,
* nasilenie objawów depresji,
* rozwoju chorób sercowo- naczyniowych takich jak miażdżycy, nadciśnienia tętniczego oraz choroby niedokrwiennej serca,
* zaburzenia gospodarki węglowodanowej,
* anemia,
* u mężczyzn zmniejszenie stężenia testosteronu oraz problemy z potencją seksualną,
* u kobiet w ciąży może skutkować zaburzonym rozwojem płodu i powstaniem wad układu nerwowego, oraz może zaburzać przebieg ciąży: sprzyjać porodowi przedwczesnemu, zwiększać ryzyko powikłań okołoporodowych i przyczyniać się
do niskiej masy urodzeniowej noworodka.
Cynk w pożywieniu:
ostrygi, mięso, wątróbka, kraby, sery żółte, kasza gryczana, jaja, ryż, ryby, pestki dyni, nasiona słonecznika, grzyby, kakao, olej lniany, nerkowce, żółtko.
Zapotrzebowanie na cynk, w zależności od wieku i stanu fizjologicznego, wynosi od 3 do 12 mg/dobę
Suplementacja cynku,
zasady:
* przyjmować wraz z posiłkiem, najlepiej 2 godziny przed lub po nim, ponieważ niektóre składniki pożywienia mogą negatywnie wpłynąć na jego wchłanianie,
* nie stosować cynku podczas picia kawy, ponieważ zaburza to wchłanianie cynku,
* nie przyjmować cynku wraz z żelazem, ponieważ zmniejsza ono wchłanianie cynku,
* stosowanie cynku zmniejsza wchłanianie wapnia, antybiotyków tetracyklinowych
i diuretyków,
* nie zaleca się stosowania cynku u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy.
UWAGA:
Cynk zmniejsza wchłanianie miedzi i może doprowadzić do jej niedoboru, co grozi anemią, podwyższonym poziomem LDL (złego cholesterolu) i obniżonym poziomem HDL (dobrego cholesterolu).
Przed rozpoczęciem stosowania suplementacji cynkiem w celach leczniczych, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub innym wykwalifikowanym specjalistą.
