U osób ukąszonych przez zakażonego kleszcza wczesna diagnostyka chorób odkleszczowych i szybkie podjęcie właściwego leczenia jest szansą uniknięcia rozwoju ciężkiej choroby.
Poniżej przedstawimy cechy kliniczne i laboratoryjne, które są pomocne w diagnostyce chorób odkleszczowych. Ich objawy związane z przewodem pokarmowym i wątrobą mogą dostarczyć ważnych wskazówek w celu dalszej diagnostyki.
Zostaną omówione poszczególne koinfekcje odkleszczowe: Borelioza, Erlichioza, Rickettsia (RMSF), Mykoplazma, Anapalzma, Chlamydia, Yersinia, Bartonella, Tularemia i Babeszjoza.
Borelioza to najczęstsza infekcja przenoszona przez kleszcza, wywoływana krętkiem Borrelia burgdorferi. We wczesnym stadium zakażenia boreliozą mogą wystąpić następujące objawy ze strony układu pokarmowego i wątroby:
– zmniejszony apetyt prowadzący do jadłowstrętu
– nudności
– wymioty
– ból brzucha
– tkliwość po stronie prawej nadbrzusza
– powiększenie wątroby
– powiększenie śledziony
– biegunka
– zespół objawów sugerujących zapalenie wątroby
U chorych z wczesną rozsianą boreliozą występują nieprawidłowe wyniki panelu wątrobowego: ALT (Aminotransferaza alaninowa), AST (Aminotransferaza asparaginianowa), ALP (Fosfataza alkalicza), Albumina, Bilirubina, GGT (Transferaza gamma-glutamylowa), LDH (Dehydrogenaza mleczanowa), PT / INR (Czas protrombinowy). Zwiększone poziomy AST i ALT mogą wskazywać na zapalenie mięśni, co może być związane z zakażeniem boreliozą i może być powiązane z uszkodzeniem wątroby.
Wdrożenie odpowiedniego leczenia u chorych z boreliozą z zaburzeniami czynności wątroby zwykle normalizuje poziom wyników panelu wątrobowego.
Jeżeli jesteś rodzicem dziecka ugryzionego przez kleszcza zapoznaj się z artykułem TUTAJ
Każda osoba ugryziona przez kleszcza, niezależnie od wystąpienia rumienia wędrującego powinna mieć wdrożone monitorowanie panelu wątrobowego.
Zaburzenia czynności wątroby związane z zakażeniem boreliozą mają bardzo dobre rokowania przy odpowiednim leczeniu.
Erlichioza niebezpieczna choroba przenoszona przez kleszcze wywołana głównie przez patogen Ehrlichia chaffeensis. Przebieg zakażenia jest zbliżony do anaplazmozy, gdzie drobnoustroje chorobotwórcze atakują krwinki białe, głównie makrofagi i monocyty.
Objawy erlichiozy przewodu pokarmowego i wątroby:
– nudności
– wymioty
– biegunka
– ból brzucha
– żółtaczka
– krwotok z przewodu pokarmowego
– krwotok z płuc
– cholestatyczne zapalenie wątroby (przemijający wzrost ALT, AST)
– cholestaza (zastój żółci)
– niewydolność wątroby
– powiększenie wątroby i śledziony (hepatosplenomegalia)
– postępująca niewydolność wielonarządowa
Prawidłowe rozpoznanie i szybko podjęte leczenie Erlichiozy daje pacjentowi szansę przeżycia.
RMSF – Gorączka plamista Gór Skalistych (ang. Rocky Mountain Spotted Fever) jest chorobą wywołaną przez bakterię Gram-ujemną Rickettsia rickettsii. Źródłem zakażenia są pchły, wszy, kleszcze i owady. Oprócz wysypki, gorączki, bólu głowy można zaobserwować następujące objawy żołądkowo-jelitowe i wątrobowe:
– nudności
– wymioty
– biegunka
– ból brzucha
– zapalenie naczyń jelitowych
– krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego
– żółtaczka
– niedrożność przewodu żółciowego
– hemoliza
– zapalnie naczyń trzustki, żołądka, jelita cienkiego i grubego
– zapalenie naczyń krwionośnych wrotnych
– zapalenia naczyń z zakrzepicą
Rozpoznanie zakażenia bakterią Rickettsia rickettsii jest często opóźnione, co zwiększa statystyki umieralności chorych. Więcej informacji o tym odkleszczowym patogenie znajdziesz TUTAJ
Mykoplazma występuje w trakcie zakażenia bakterią Mycoplasma pneumoniae, Mycoplasma fermentans, Mycoplasma hominis i Mycoplasma Genitalium. Do zainfekowania również może dojść przez ukąszenie kleszcza.
Objawy Mykolazmy ze strony układu pokarmowego i wątroby:
– brak apetytu
– nudności
– wymioty
– ból brzucha
– biegunka
– stan zapalny trzustki
– stan zapalny wątroby
Zapoznaj się również z artykułem “Mykoplazma – nowe spojrzenie” TUTAJ
Jeżeli chorujesz na Mykoplazmę lub byłeś ugryziony przez kleszcza a nie wiesz jeszcze o infekcji, wykonaj badania panelu wątrobowego i trzustkowego (Lipaza, Amylaza, CA 19-9).
Anaplazma choroba przenoszona przez ukłucie zakażonego kleszcza, wywołana bakterią Anaplasma phagocytophilum.
Objawy zakażenia Anaplazmą ze strony układu pokarmowo-jelitowego i wątroby:
– brak apetytu
– nudności
– wymioty
– biegunka
– bóle brzucha
– zapalenie przełyku
– krwotok z górnego odcinka pokarmowego
– erytrofagocytoza w śledzionie
– powiększenie wątroby
– powiększenie śledziony
Więcej informacji uzyskasz TUTAJ
Chlamydia należy do zakażeń bakteryjnych, którą może zainfekować zakażony kleszcz. Objawy ze strony układu jelitowego w przebiegu chlamydialnego zapalenia odbytu:
– bóle w dole brzucha
– potrzeba częstego wypróżniania się
– powierzchniowe nadżerki i krwawienia na ściankach odbytu i esicy
– śluzowo-ropna wydzielina w okolicy odbytu
– zapalenie końcowych odcinków jelita grubego
W ciężkich przypadkach zakażenia chlamydialnego odbytu może dojść do zwężenia odbytu, wytworzenia się przetok i ropni. Uzupełnienie wiedzy o zakażeniu znajdziesz TUTAJ
Yersinia jest Gram-ujemną pałeczką należącą do enterobakterii. Częstym powodem zarażenia bakterią jest ugryzienie przez zainfekowanego kleszcza.
Objawy w przebiegu zakażenia ze strony układu pokarmowo-jelitowego i wątroby:
– brak apetytu
– wymioty
– biegunka ropno-krwista
– ostry ból brzucha w śródbrzuszu o charakterze kolkowym lub rozlanym (mylnie rozpoznawany jako zapalenie wyrostka robaczkowego)
– zapalenie błony śluzowej jelita cienkiego i grubego
– nadżerki w jelicie grubym
– ropień wątroby lub śledziony
W postaci jelitowej zakażeniem Yersinia pobierane są próbki do badania bakteriologicznego: kału, płynu otrzewnowego, krwi, płynu wysiękowego ze stawów. Choroba może przybrać postać posocznicową i może mieć bardzo ciężki przebieg (śmiertelność występuje w około 50% osób zakażonych).
Dopełnienie informacji znajdziesz TUTAJ
Bartonella objawy:
– utrata łaknienia
– ból brzucha
– zapalenie żołądka
– rany brodawkowate w przewodzie pokarmowym
– wylewy krwawe w wątrobie i śledzionie
– zmiany naczyniowo-proliferacyjne w obrębie wątroby i śledziony
– powiększenie wątroby oraz śledziony (u osób z obniżoną odpornością)
– guzy trzustki
O pozostałych objawach dowiesz się TUTAJ
W przebiegu zakażenia patogenem Bartonella wykonuj systematycznie badania panelu wątrobowego, trzustkowego, usg jamy brzusznej.
Tularemia wywołana jest bakterią Gram-ujemną Francisella tularensis. Do zakażenia u ludzi dochodzi poprzez ukąszenie much jelenich, kleszczy, spożycie skażonej wody. Tularemia występuje bardzo rzadko, jednak jest chorobą zagrażającą życiu. Bakteria namnaża się w miejscu wniknięcia do organizmu atakując przyległe węzły chłonne. Najczęstsze rodzaje zakażenia tulaemii to wrzodziejąco-gruczołowa, płucna i ustno-gardłowa.
Objawy żołądkowo-jelitowe i wątrobowe w zakażeniu Tularemią:
– anoreksja
– nudności
– wymioty
– biegunka
– ból i tkliwość brzucha
– powiększenie wątroby (hepatosplenomegalia) występuje rzadko w ostrym stadium zakażenia
– biegunka (rzadko z krwista)
– martwica jelita (rzadkie występowanie)
– żółtaczka
– ziarnikowate zapalenie wątroby
– wodobrzusze
– zapalenie dróg żółciowych
– ropień wątroby
U osób zakażonych Tularemią w panelu wątrobowym można zaobserwować podwyższenie poziomu ALT i AST. Bakteria może prowadzić do cholestatycznego zapalenia wątroby.
Babeszjoza może być wtórnym następstwem ukąszenia przez zakażonego kleszcza. Za powstawanie choroby głównie odpowiedzialny jest pasożyt Babesia microti.
Objawy żołądkowo – jelitowe i wątroby w zakażeniu Babeszjozą:
– nudności
– wymioty
– anoreksja
– ból brzucha
– powiększenie wątroby
– powiększenie śledziony
W zakażeniu występuje łagodne podniesienie wyników prób czynnościowych wątroby. U chorych bez śledziony przebieg kliniczny choroby jest zwykle cięższy.
Podsumowując, w przypadku długotrwałych dolegliwości ze strony układu pokarmowo – jelitowego jak również wątroby, trzustki i śledziony należy rozważyć wykonanie badań w kierunku boreliozy i koinfekcji odkleszczowych.
